در نزول همزمان بازارهای موازی چه کنیم؟
در میان تمامی بسترهای سرمایه گذاری، هیچ بستری نیست که دچار افت و خیز موقتی نشود. با این حال، بسیاری از بازارهای موازی تحت شرایطی خاص ممکن است گاهی بیشتر از زمان مورد انتظار سرمایه‌گذاران در افت بمانند. این گونه نزول‌ها بدون شک دلایل خاص خودشان را دارند، اما سوالی که در این شرایط برای افراد مهم‌تر از همه خواهد بود این است که در زمان افت بازارهایی مثل؛ طلا، ارز، بورس و … چگونه بر خلاف همه به قله صعود برسیم؟ برای پاسخ دادن به این پرسش چندین گام پیش رو دارید:
قدم اول: کنترل احساسات
در زمان نزول بازارهای سرمایه گذاری، تصمیم‌گیری احساسی امری شایع بین سرمایه‌گذاران است. اغلب افراد کم‌تجربه در این زمان، بدون توجه به شرایط و تحلیل‌های فردی اقدام به خرید و فروش احساسی می‌کنند تا شاید بتوانند زیان وارد شده به سرمایه خود را کاهش دهند. اما لازم است بدانیم تصمیم‌گیری های هیجانی در شرایط نزول بازار علاوه بر عدم سوددهی، می‌تواند منجر به زیان بیشتری به سرمایه‌گذار شود. بنابراین در شرایط نزولی، کنترل احساسات از اهمیت بالایی برخوردار است. پایبندی به تحلیل‌های فردی و بررسی شرایط بازار نیز می‌تواند به افراد برای اخذ تصمیم منطقی کمک کند.
قدم دوم: جلوی زیان بیشتر را بگیرید
خارج کردن سرمایه به معنای رسیدن به سود نیست، اما پس از کنترل احساسات، می‌تواند جلوی ضرر بیشتر را بگیرد. اکثر سرمایه‌گذاران علی‌رغم این‌که در حال مشاهده ضرر خود هستند، امیدوارند که وضعیت بازار بهتر شود، به همین دلیل اتخاذ چنین شیوه‌ای، اهداف بلندمدتی می‌طلبد و در کوتاه مدت سرمایه‌گذار ضرر بیشتری متحمل خواهد شد. هوشمندانه‌ترین تصمیم در این شرایط، انتقال حداقل بخشی از سرمایه به بسترهای کم ریسک است.
قدم سوم: شناخت بسترهای کم‌ریسک
وقتی صحبت از بسترهای کم‌ریسک می‌شود، تمامی توجه‌ها به سمت بانک‌ها یا مؤسسات مالی معطوف می‌شود. درحالی‌که سود واریزی آن‌ها به مراتب کمتر از دیگر روش‌های سرمایه گذاری غیر مستقیم است و به عنوان یک پیشنهاد، مورد چندان دل‌چسبی نخواهد بود. اما روش‌های مستقیم یا غیر مستقیم چه هستند؟
سرمایه گذاری مستقیم
این روش از سرمایه گذاری به معنای تلاش فردی برای ورود به یک بستر سرمایه گذاری با اطلاعات شخصی است و به دلیل فعالیت یک نفره، اغلب با ریسک بیشتری همراه است. به ویژه اگر اهداف و روش معامله «زود بازده» انتخاب شود. به عبارت دیگر، زمانی که شخص تصمیم می‌گیرد به صورت شخص حقیقی وارد بازار سرمایه شود و خود اقدام به خرید و فروش سهام کند، روش سرمایه گذاری مستقیم را انتخاب کرده است.
سرمایه گذاری غیر مستقیم
روش سرمایه گذاری غیر مستقیم به معنای استفاده از دانش و مهارت‌های یک تیم، شرکت یا گروهی خبره و قانونی است. به دلیل فعالیت مداوم یک تیم حرفه‌ای، معمولا ریسک این روش بسیار پایین‌تر از دیگر روش‌های سرمایه گذاری و اغلب سود آن نیز بیشتر است.
در تعریفی دیگر، ورود یک شخص به بازار سرمایه با کمک افراد اهل فن را سرمایه گذاری غیر مستقیم می‌گویند.
قدم چهارم: گزینش بسترهای سرمایه گذاری غیر مستقیم
با توجه به تعاریفی که داشتیم، به نظر می‌رسد در شرایط نزول بازارهای موازی بهترین تصمیم برای کسب بازدهی بیشتر استفاده از روش‌های غیر مستقیم سرمایه گذاری باشد، اما بهترینِ این گزینه‌ها چه خواهد بود؟
در روش‌های سرمایه گذاری غیر مستقیم دو بستر مهم وجود دارد که یکی از آن‌ها مربوط به سبدگردانی اختصاصی است و دیگری به عنوان صندوق سرمایه گذاری شناخته می‌شود.
می‌توان در یک مقایسه ساده تفاوت صندوق های سرمایه گذاری را مشاهده کرد. حال این صندوق‌ها چه هستند؟
صندوق های سرمایه گذاری
صندوق‌ها انواع مختلفی دارند و با جمع‌آوری وجوه سرمایه گذاران و با استفاده از دانش و تخصص مدیران حرفه‌ای، تلاش می‌کنند تا این امکان را برای سرمایه گذاران مهیا کند تا با دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و اوراق بادرآمد ثابت سرمایه گذاری نموده و از مزایای آن بهره‌مند شوند. صندوق‌ها براساس ترکیب داراییشان به انواع مختلفی (سهامی، مختلط، درآمد ثابت و …) تقسیم می‌شوند که ریسک و بازدهی مورد انتظار مختلفی نیز خواهند داشت. یکی از صندوق های سرمایه گذاری که کمترین ریسک را دارد، صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت است که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم.
صندوق درآمد ثابت
کارکرد صندوق درآمد ثابت به طور کلی با سایر صندوق های سرمایه گذاری یکی است، اما صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت از کم ریسک‌ترین انواع صندوق های سرمایه گذاری هستند که کمی بیشتر از سود بانکی برای سرمایه‌گذاران بازدهی ایجاد می‌کنند. این صندوق ها سرمایه افراد را در اوراق کم ریسک مانند سپرده‌های بانکی، گواهی سپرده بانکی، اوراق بهادار با درآمد ثابت و … سرمایه گذاری می‌کنند.
بررسی عملکرد صندوق های درآمد ثابت
حال که در پاسخ به سوال بهترین بستر برای سرمایه گذاری در زمان نزول بازارهای موازی، به صندوق های درآمد ثابت رسیدیم، لازم است نسبت به ویژگی‌های این صندوق‌ها اطلاعات کاملی به دست آوریم و کارکرد آن‌ها را به صورت مرحله به مرحله تشریح کنیم.
ارکان صندوق
ارکان صندوق به معنای ساختار عملیاتی یک صندوق سرمایه گذاری شناخته می‌شوند. در بعضی از صندوق‌ها چنین نموداری در میان نیست و گاه ضامن نقد شوندگی در آن‌ها وجود ندارد.
علاوه بر مواردی که در نمودار قابل مشاهده است، صندوق های سرمایه گذاری دارای تیم‌های تحلیل و بخش‌های دیگری نیز هستند که با در میان گذاشتن آمار، اخبار و وضعیت بازار، بهترین تصمیمات را برای خرید و فروش دارایی‌ها اتخاذ می‌کنند.
ترکیب دارایی صندوق های با درآمد ثابت
بخش اعظم دارایی صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت در گواهی‌های سپرده بانکی، سپرده بانکی، اوراق مشارکت و … سرمایه گذاری می‌شود که باعث می‌شود این صندوق ریسک کمتری در مقایسه با سایر بسترهای سرمایه گذاری داشته باشد.
سازمان بورس و اوراق بهادار بر کلیه فعالیت‌های صندوق های سرمایه گذاری نظارت دارد. ترکیب دارایی صندوق‌ها نیز از جمله مواردی است که چارچوب دقیق آن توسط سازمان مشخص شده و هر صندوق بسته به امیدنامه و اساسنامه خود ملزم به رعایت آن است.
نحوه سرمایه گذاری در صندوق
هر صندوق دارای تعدادی واحد است و اشخاص می‌توانند با خرید این واحدها، در صندوق سرمایه گذاری کنند. قیمت هر واحد با توجه به ارزش دارایی خالص صندوق‌ها محاسبه می‌شود و می‌تواند بین هر صندوق با توجه به میزان دارایی‌ها متفاوت باشد.
در حال حاضر دو دسته صندوق با درآمد ثابت وجود دارد:
۱٫ مبتنی بر صدور و ابطال
برای خرید واحد صندوق های مبتنی بر صدور و ابطال باید یکبار به صورت حضوری و در ساعات کاری به شعب صندوق مراجعه و فرآیند ثبت نام، احراز هویت و صدور واحدهای صندوق با توجه به میزان سرمایه تکمیل شود. پس از آن امکان صدور و ابطال به صورت اینترنتی و از طریق پنل آنلاین صندوق امکان‌پذیر خواهد بود.
۲٫ قابل معامله در بورس
برای خرید واحدهای صندوق های قابل معامله در بورس داشتن کد بورسی ضروری است. واحدهای این صندوق‌ها را می‌توان مانند سهام عادی از طریق سامانه معاملاتی کارگزاری خرید و فروش کرد.
نحوه پرداخت سودها
بین صندوق های درآمد ثابت، از نظر پرداخت سود دو دسته اصلی وجود دارد:
۱٫ با پرداخت سود دوره‌ای
با توجه به اساسنامه صندوق‌ها، درصدی از سود در بازه‌های زمانی مشخص به حساب سرمایه‌گذار واریز می‌شود.
۲٫ بدون پرداخت سود دوره‌ای
برخی از صندوق‌ها پرداخت سود دوره‌ای ندارند و سرمایه‌گذاران از افزایش قیمت واحدهای صندوق سود کسب می‌کنند.
مزایای صندوق های درآمد ثابت
مهمترین نکته‌ای که پس از مرور کارکرد صندوق های درآمد ثابت به میان می‌آید، شناخت مزیت سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت خواهد بود. حال این ویژگی‌ها چه هستند؟
نقدشوندگی بالای صندوق های با درآمد ثابت
اولین گزینه برای هر سرمایه‌گذار نقدشوندگی سریع دارایی است؛ چرا که گاه پیش می‌آید هر شخص به سرمایه خود نیاز پیدا کرده و بخواهد سریعا آن را به پول نقد تبدیل کند. در این شرایط سرمایه‌گذار می‌تواند هر زمان که بخواهد واحدهای صندوق را به فروش برساند و در کنار دریافت سرمایه اصلی، سود خود را نیز دریافت کند.
ریسک حداقلی صندوق با درآمد ثابت
به دلیل گزینش صحیح و حساب شده بسترهای سرمایه گذاری از طرف مدیران حرفه‌ای صندوق‌ها و هچنین ترکیب دارایی این نوع از صندوق‌ها، ریسک سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت در مقایسه با سایر حوزه‌های سرمایه گذاری به مراتب کاهش می‌یابد و به حداقل می‌رسد. از این رو اطمینان خاطر سرمایه‌گذار برقرار است و نیاز به بررسی مداوم آمارها، اخبار و … نخواهد داشت.
فعالیت کاملا قانونی و دارای ضمانت
تمامی صندوق های سرمایه گذاری از جمله صندوق های درآمد ثابت، دارای پروانه ثبت و مجوزهای قانونی هستند و تمامی فعالیت‌هایشان تحت نظارت سازمان بورس صورت می‌گیرد.
آیا خرید و فروش هر واحد شامل کارمزد می‌شود؟
کارمزد خرید و فروش صندوق های درآمد ثابت از نوع قابل معامله در بورس با توجه به ضوابط سازمان بورس و اوراق بهادار ۰/۰۰۰۳۷۵ است. برای صندوق های درآمد ثابت مبتنی بر صدور و ابطال نرخ کارمزدها براساس امیدنامه هر صندوق متفاوت است.
کلام آخر
باید دانست که ریسک و زیان، بخش‌های اجتناب ناپذیر سرمایه گذاری هستند و همواره با افزایش امید به کسب سود، ریسک نیز افزایش میابد. مهمترین مساله در هر سرمایه گذاری این است که سرمایه‌گذار باید براساس میزان ریسک پذیریش، انتظارات خود را از میزان کسب سود در نظر گرفته و افق سرمایه گذاری خود را مشخص کرده تا بتواند بهترین استراتژی سرمایه گذاری را برای خود اتخاذ کند.
اما در نهایت به شما توصیه می‌شود که در همه حال بخشی از دارایی خود را در بسترهای کم ریسک سرمایه گذاری کنید تا به نوعی ریسک سرمایه گذاری خود را مدیریت نمایید، صندوق های درآمد ثابت بهترین گزینه برای کاهش و کنترل ریسک سرمایه گذاری خواهد بود، شرکت سبدگردان آگاه در سال ۱۳۹۸ با هدف ارائه بستر سرمایه گذاری کم ریسک به افراد اقدام به طراحی و معرفی صندوق یاقوت آگاه نمود.
از جمله مزیت‌های این صندوق در مقایسه با سپرده‌های بانکی این است که سود سرمایه گذاری در این صندوق ها برخلاف سپرده‌های بانکی، به صورت روزشمار محاسبه می‌شود و بدون جریمه برداشت زودهنگام است و افراد در صورت داشتن کد بورسی می‌توانند واحدهای این صندوق را به صورت آنلاین از طریق سامانه معاملاتی خود با جستجو نماد”یاقوت” خریداری نمایند.
